Guovvamánu 15. beaivvi rájes galgá doappargieđahallan šaddat álkibun Vefas IKS, Finnmark Miljøtjeneste AS (Fimil) ja Finnmark Ressursselskap AS (FRS) diŋgojeddjiide. Dalle ásahit dát fitnodagat ođđa nationálalaš mearkaortnega.
Dát ođđa nationálalaš merkenortnet mielddisbuktá ahte iešguđet doabbariin leat ođđa ivnnit ja mearkkat.
– Dat ođđa busset leat šealgadat, ja dain leat ivdnedielkkut. Dat doabbarat mat ožžot ođđa ivnniid ja mearkkaid leat biebmodoabbarat, plástadoavnnjit, bábir ja kartoŋŋat, lohká Vefas IKS direktevra Jørgen H. Masvik.
Davviriikkalaš ovttasbargu
Lea ovttasbargoásahus «Avfallsklynge Nord» mat leat dán rievdadusa mearridan. Dan ovttasbarggus leat earret eará Vefas IKS, Fimil ja FRS mielde.
– Ovttasbargu lea dán rádjái mannan bures, ja dagaha ahte šaddá álkibun olbmuide čuovvut sirrenvuogádaga mii lea seammalágan, beroškeahttá gos riikkas don leat. Mii illudit váldit ođđa bussiid atnui, ja ahte olbmot ožžot buoret saji sirrensystemii, lohká FRS direktevra Ketil Johnsen.
Lei Avfall Norge geat ásahedje nationála merkema iešguđetlagán doabbariidda. Dát mearkkat váldet vuođu Dánmárkku doapparsirrensystemas, ja mearkkaša ahte lea seammá nationálalaš standárdda Norggas ja Dánmárkkus. Mihttu lea ahte galgá leahkit oktasaš merkenortnet buot davviriikkain.
Dat nationálalaš merkenortnet mielddisbuktá ahte buot Norgga buvttadeaddjit galget bidjat rievttes mearkka doavdnjái, vai šaddá álkibun diehtit makkár bussii galga bálkestuvvot.
– Dat lea áibbas lunddolaš ahte mii rievdadit hámi bussiin vuoi čuovvu ođđa merkenortnega, lohká Masvik.
Dat ođđa busset čuvvot seammá sirrensystema, muhto lea dušše hápmi mii rievdá. Busset leat šealgadat, ja ivdnedielkkut bussiin čuvvot seammá ivdnekoda mii muđui lea leamašan.
Plástadoavnjiid bussiin ja báber- ja kartoŋŋa bussiin leat smávva ráiggážat mat dagahit ahte lea nu unnán áibmu go vejolaš bussiid siste go mašiinnat čárvejit daid.
– Dat dagaha ahte doabbarat váldet unnit saji ruskalihtis, seammás šaddá fievrrideapmi vel njuovžileabbo. Dat leat maid buoret birrasii, čilge Masvik.
Ane boares bussiid gitta nohket
Vaikko dál bohtet ođđa busset, de deattuha Fimil beaivvalašjođiheaddji Svein Tønnesen ahte lea dehálaš atnit daid boares bussiid gitta nohket.
– Dat šaddá molsunáigodat gos olbmot atnet visot daid boares bussiid. Mii eat ávžžut viežžat nu hirbmat olu ođđa bussiid dál. Buoremus lea sihkkarastit ahte leat doarvái busset gitta gaskkamuddui guovvamánnui, go dat ođđa busset bohtet. Mihttu lea ahte galget dušše ođđa busset geavahuvvot geasi mielde, lohká Tønnesen.