Álgoálbmotnuorat ovdanbukte iešsoardinloguid ovdamearkan ON bissovaš eamiálbmotforumas ikte.
Okta fáttáin dán jagi Ovttastuvvan Našuvnnaid bissovaš eamiálbmotforumas, lea nuorat, ieš hávváduhttin ja iešsorbmemat. Globála Álgoálbmot Nuoraid joavku (Global Indigenous Youth Caucus) bukte cealkámuša dán fáttás, dan ovdanbuvttii Ida Ristiinná Hætta Ophaug.
– Ovdamearkkat mat vahágahttet álgoálbmotnuoraid boahtteáiggi ja dearvvašvuođa leat kriminaliseren, go masset oktavuođa bassi eatnamiidda, historjjálaš ja dálá traumat ja anti-depressiva dálkasat, dadje sii ja čujuhedje earret eará dasa go El Salvadoras álgoálbmotnuorat kriminaliserejuvvot ja biddjojit giddagasaide eiseválddiid bokte.
– 40 iešsoardima golggotmánu rájes
Nuorat bukte maid iešsoardinloguid ovdamearkan.
– Maskwacis Cree servvodagain Treaty 6 guovllus, Kanadas leat dieđihuvvon 40 iešsorbmema mannan golggotmánu rájes. Norggas, Suomas, Ruoššas ja Ruoŧas sámenuorat vásihit alla iešsoardinloguid mat bohtet das go masset eatnamiid ja árbevirolaš ealáhusaid. Pine Ridges, South Dakotas leat dieđihuvvon 25 iešsoardingeahččaleami ja 15 iešsoardima ođđajagimánu rájes, celke álgoálbmotnuorat ja ovdanbukte iežaset ávžžuhusaid forumii.
Sii leat konsensus-vuogádaga bokte hábmen ávžžuhusaid ja dáhtto foruma earret eará gieđahallat álgoálbmotnuoraid iešsoardimiid hohpolaš olmmošvuoigatvuohtaáššin ON Olmmošvuoigatvuohta vuogádagas ja jođánit dustet dán hástalusa.
– Eat hálit hávdádit eambbo ustibiid
Ruoŧa beale sámenuoraid Sáminuorra-searvvi ságadoalli Per Jonas Partapuoli buvttii ges ovdan oktasaš cealkámuša, man Sáminuorra, Suoma Sámi Nuorat ja Sámiráđđi ledje válmmaštallan, čállá Yle Sápmi.
– Mii leat duođaid váiban ballat, gii váldá iežas heakka čuovvovaš vahkus. Mii eat hálit hávdádit šat ovttage min ustibiin dahje bargoskihpáriin. Mii eat hálit oaidnit ovttage nuora gillámin mielladearvvašvuođa váttisvuođain, Partapuoli celkkii forumii.
Sámenuorat ovdanbukte iežaset cealkámušas ahte Ruoŧas lea okta goalmmádasoassi boazodolliin geat leat gaskkal 18 ja 29 jagi árvvoštallan sorbmet iežas.
Čujuhedje Norgii
Sáminuorra, Suoma Sámi Nuorat ja Sámiráđđi gáibidit, ahte álbmogiidgaskasaš orgánat bargagohtet eamiálbmotnuoraid iešsorbmemiid vuostá systemáhtalaččat.
– Stáhtat galget čuovvut Norgga ovdamearkka ja ásahit sierra institušuvnnaid, main lea máhttu bargat eamiálbmogiid mielladearvvašvuođa- ja gárrenávnnasgažaldagaiguin. Dearvvašvuođabálvalusat galget váldit vuhtii eamiálbmotkultuvrraid ja -gielaid. Bissovaš forum galgá raporteregoahtit iešsorbmemiid eastadandoaimmaid birra, gáibidedje sámenuorat.
