Ráđđehus oaivvilda ahte álbmotdearvvašvuođapolitihkas lea leamaš beare unnán fuomášupmi diliide main lea mearkkašupmi sámi álbmotdearvvašvuhtii ja eallindillái. Dát galgá rievdat stuorradiggedieđáhusain mii meannuduvvui stáhtaráđis odne, bearjadaga njukčamánu 15. beaivvi 2024.
– Mun lean rámis ja ilus go ráđđehus odne sáhttá ovdanbuktit stuorradiggedieđáhusa sámi álbmoga álbmotdearvvašvuođa ja eallindili birra. Dát dieđáhus addá dárbbašlaš saji sámi perspektiivvaide álbmotdearvvašvuođapolitihkas, lohká dearvvašvuođa- ja fuolahusministtar Ingvild Kjerkol preassadieđu bokte. – Ovttas fertet mii sihke ipmirdit hástalusaid maid sámi álbmot vásiha, ja leahkit dihtomielalaččat sámi álbmoga resurssaid ja vejolašvuođaid hárrái mat leat oassin čovdosis. Dan láhčá dát stuorradiggedieđáhus, joatká son.
Eanet váikkuheapmi Sámi álbmotdearvvašvuođadieđáhusas almmuha ráđđehus olu doaibmabijuid main lea mearkkašupmi sámi álbmogii. Ráđđehus áigu fuolahit eanet váikkuheami, earret eará go ovtta miellahtus álbmotdearvvašvuođapolitihkalaš ráđis galgá leat sámi duogáš. – Dát bajida sámi perspektiivva ráđi digaštallamiin. Mii áigut maiddái fuolahit ahte sámi mánáid ja nuoraid jienat gullojit eanet, earret eará ovttasbarggu olis Sámedikkiin ja Sámedikki mánáidforumiin, dadjá Kjerkol.
Konkrehta doaibmabijut Dahkkojuvvo maiddái juoga konkrehtalaččat juohke ássi ektui geas lea sámi duogáš. – Mii áigut fuolahit ahte sámi álbmot oažžu dearvvašvuođadieđuid mat leat heivehuvvon sin dillái, ja ahte iešguđetge bálvalusat ožžot eanet máhtu juohke olbmo dárbbuid birra, lohká Kjerkol.
Dát mearkkaša earret eará ahte Dearvvašvuođadirektoráhta fágalaš bagadusat ja eará dieđut galget jorgaluvvot sámegillii, ja ahte direktoráhta neavvagat maiddái galget heivehuvvot sámi álbmoga dárbbuide.
Dasa lassin háliidit mánáid ja nuoraid olis buoridit fuolaheami ahte ožžot diehtojuohkinsiiddu veahkkefálaldagaid birra mat gullet ung.no:i.
– Mii áigut árvvoštallat dárbbu veahkketelefovdnii mánáide ja nuoraide geat leat gillán veahkaválddi, dadjá Kjerkol.
Báikkálaš deaivvadansajit
Dieđáhusas čujuhuvvo maiddái ahte gielddas lea dehálaš rolla eallindille- ja dearvvašvuođabarggus. – Buohkat dárbbašit buriid deaivvadansajiid vásihan dihte oktavuođa ja gullevašvuođa. Gielddat fertejit ovttasráđiid ássiiguin joatkit barggu ráhkadit báikkálaš, sosiála deaivvadansajiid olbmuide geain lea sámi duogáš, earenoamážit gielddain gos sápmelaččat leat unnitlogus. Dát easttadivččii olggobeallái šaddama ja oktonasvuođa, lohká Kjerkol.
Historjjálaš traumat ja hušša Sámi álbmotdearvvašvuođadieđáhus meannuduvvui stáhtaráđis seamma beaivvi go Duohtavuođa- ja soabadankommišuvnna raporttas lei gulaskuddanáigemearri. Raporta lea leamaš dehálaš máhttovuođđun ođđa stuorradiggedieđáhussii.
