Odne ásahuvvui sámi mánáidgiela dutkiid fierpmádat, áigumuš lea nannet ja ovddidit ovttasbarggu ja oainnusindahkat suorggi.
Sámi mánáidgiela dutkit lassánit ja maiddái dutkamušat ilbmet dávjjit go ovdal. Dál leat sámi mánáidgiela dutkit ásahan sierra fierpmádaga.
– Orro buorre čoahkkanit ja oaidnit sáhttit go mii makkár ge čuolmmaid ovttas čoavdit. Dál šaddá álkit lonohallat dieđuid go leat oaidnalan ja oahpásmuvvan, lohká UiT Norgga Arktalaš universitehta vuosttaš amanueansa Biret Ánne Bals Baal, gii leamaš mielde álggaheamen fierpmádaga.
Davviriikkalaš fierpmádat
Sámi Allaskuvla, UiT Norgga Arktalaš universitehta ja Ubmi universitehta leat mielde ásaheamen davviriikkalaš sámi mánáidgiela dutkiid fierpmádaga. Jurdda lea lágidit jahkásaš deaivvademiid, vuosttaš deaivvadeapmi leamaš Romssas ikte ja odne.
– Mii dáhttut nannet ja ovddidit ovttasbarggu, kánske fuomášat oktasaš prošeavttaid maid sáhttit bargat. Dán čoagganeamis leat maid beassan eanet vuđolaččat gullat dutkamušaid birra, go dál lea juohke okta beassan muitalit iežas barggu birra, muitala álggaheaddji ja Sámi Allaskuvlla vuosttaš amanueansa Johanna Johansen Ijäs.
Dahkat oinnolažžan
Sámi mánáidgiella ovdána nu go eará gielat ge, ja sámi mánáid giellaoččodeapmi dáhpáhuvvá seamma láhkai go eará guovlluin. Dá lea dušše oasáš maid gielladutkit leat gávnnahan dássážii, dál dáhtot iežaset suorggi dahkat eanet dovddusin.
– Dat lea hui dehálaš oažžut áigái dieđuid das mo sámi mánáin ovdána sámegiella, muđui livččii maid buorre dahkat oinnolažžan olles dán suorggi. Dat lea mihá álkit go mii buohkat čuožžut ovttas. Lea dehálaš ahte dutkamušat maiddái bohtet ávkin earáide, dego mánáidgárddiide, skuvllaide, politihkkáriidda ja eará eiseválddiide. Dán fierpmádagas lea maid olu diehtu ja máhttu eará gielaid birra, čilgeba álggaheaddji guovttos.
