Mánnodaga ja disdaga leigga Ovddádusbellodaga stuoradiggeáirras Bård Hoksrud ja Finnmárkku fylkkasátnejođiheaddji evttohas Odd Erling Mikalsen Guovdageainnus oaidnime ja gullame báikkálaš ásahusaid birra.
Guovdageainnu Ovddadusbellodaga njunušpolitihkkár Ellen Inga Kristine Hætta lei bovden bellodatustibiid boahtit oaidnit ja vásihit fysalaččat daid áššiid mat báikkálaččat leat dehálaččat bellodahkii.
– Lea hui somá ja mearkkaša hui ollu munnje go mu bellodatustibat leaba boahtán Guovdageidnui. Mis lea buorre gulahallan ja ovttasbargu čađat, muhto dieđusge lea eará go boahtiba deike ja beassaba oaidnit man birra mun láven muitalit sudnuide, dadjá Hætta.
– Ávki fysalaččat oaidnit áššiid
Stuoradiggeáirras Hoksrud lohká dehálažžan mátkkoštit riikkas ja deaivat bellodaga báikkálaš politihkkáriid. Son rámida Ellen Inga Kristine áŋgiris politihkkárin ja lohká suohtasin beassat oaidnit ja gullat daid áššiid birra maid Hætta lea muitalan sutnje.
– Lea somá boahtit deike ja oaidnit daid áššiid maid birra son muitala ja maid son háliida ahte mii loktet Stuoradikkis. Lea maid buorre beassat fysalaččat oaidnit daid iešguđetge áššiid, gullat buriid jurdagiid ja leahkit doarjjan dain áššiin mat báikkálaš bellodahkii leat dehálaččat, dadjá Hoksrud.
– Johtolatsihkarvuohta galgá vuoruhuvvot
Okta dain áššiin maid Hætta lohká báikkálaš bellodagas bajimusas vuoruhanlisttus lea sihkkarastit olbmuid geat vánddardit juogo vácci dahje sihkkeliin johtolagas. Dat lea maid ágga manne Hætta lea bovden bellodatustiba ja fylkkasátnejođiheaddji evttohasa Odd Erling Mikalsena Guovdageidnui.
– Mii fertet oažžut johtui barggu ásahit sihkkel- ja vázzingeainnuid, earenoamážit Ávžžiluotta mielde. Mii leat leamaš geahččame dan luotta, ii ge leat eahpádus ge ahte dá lea váralaš luodda. Dasa lassin fertejit bussiid bisánanbáikkit stuoriduvvot. Dat leat bajimusas min vuoruhanlisttus. Mii eat sáhte visot vuoruhit, muhto dan lea dehálaš vuoruhit.
– Dasa lassin mii fertet bargagoahtit oažžut juogo šalddi dahje tunealla hoteallaluohkás, E45 luotta alde, dadjá Hætta.
Dáhttu vuoruhit Ávžžiluotta
Mikalsen lohká iežas ovttaoaivilis Hættain ahte luodda lea várálaš ja ahte sihkkel-ja vázzingeainnu prošeakta ferte loktejuvvot johtolatplánii.
– Finnmárkku johtolatplána galgá meannuduvvot fylkkadikkis dán jagi. Lea dehálaš ahte mii oažžut sihkkel- ja vázzingeainnu Ávžžiluotta mielde vuoruhuvvon doaibmabidjun dán plánii, go de dat bargu biddjo johtui golmma jagi siskkobealde.
– Mii eat livčče diehtán daid johtolathástalusaid birra jus Ellen Inga ii livčče cavgilan midjiide daid birra. Dál, go lean leamaš dáppe ja oaidnán mas lea sáhka, de dieđán dan birra go dat loktejuvvo áššin ja mun dieđán man dehálaš dat lea, dadjá Mikalsen.
Tunealla dahje šaldi golmma jagi siste
Stuoradiggeáirras Hoksrud lohká doaimmaid mat gusket E45 luddii gullat Stuoradiggái. Dál, go lea oaidnán movt johtolat doaibmá Guovdageainnus, lea son čielggas dainna ahte hoteallaluohkkái berre biddjot juogo tunealla dahje šaldi.
– Mun oainnán čielgasit ahte dá lea várálaš luodda iige leat eahpádus ahte dákko lea várálaš johtolat sihke dálvet ja geasset. Dán luotta alde sáhttá jápminlihkuhisvuohta dáhpáhuvvat vaikko goas.
– Mii fertet deike oažžut šalddi dahje tunealla doaibmabidjun nationála johtolatplánii. Dat ii rievtti mielde leat stuora prošeakta ekonomalaččat, dan sáhttá bidjat iešguđetge boasttaid vuollái bušeahtas. Dan lea vejolaš oažžut johtui guovtti dahje golmma jagi siste. Dát prošeakta lea smávvaruhta 80 miljárdda ruvdnosaš bušeahtas, muhto das lea ollu dadjamuš sidjiide geat orrot dáppe ja vánddardit dán luotta mielde.
– Mu bellodatustibat Stuoradikkis galget čielga dieđu oažžut ahte šaldi dahje tunealla E45 luotta badjel ferte vuoruhuvvot. Dás lea sáhka johtolatsihkarvuođas ja mii fertet geahččat movt ja man jođánit dan lea vejolaš čoavdit. Stáhta geaidnodoaimmahagas leat maid sierra ruđat mat sáhttet dakkár doaibmabijuide adnot, nu ahte dán galgá vejolaš čoavdit jođánit, dadjá Hoksrud
Buollinstašuvnna dilli Stuoradiggái
Ovddadusbellodaga politihkkárat fitne maid Guovdageainnu buollinveaga luhtte gos besse oaidnit buollinveaga vistti. Visti huksejuvvui 1987:s ja buollinhoavda Nikken Turi muitalii ahte visti ii leat šat dohkkehuvvon dálá njuolggadusaid mielde.
– Dát lea okta dain vearrámus buollinveagavisttiin maid mun goassege lean oaidnán, dadjá Odd Erling Mikalsen.
Guovdageainnus leat heahteveagat háliidan čohkket buot heahtebálvalusaid seamma sadjái, ja dá lea juoga maid stuoradiggeáirras Hoksrud áigu loktet viidáseappot.
– Válddán mielde Stuoradiggái dan ahte Guovdageainnus lea áigumuš oažžut sihke politiijabálvalusa, buollinveaga ja ambulánsabálvalusa ovtta sadjái. Mii leat dál oaidnán man heajos dilis buollinstašuvdna lea ja ahte ambulánsabálvalus maid dárbbaša ođđa lanjaid. Mii fertet iskat Stuoradikkis gávdno go dasa makkárge čoavddus. Dál lea earenomáš áigi ja dat mearkkaša ahte gearggusvuohta lea dehálaš.
Buohccedivššároahppu dehálaš
Sámi allaskuvllas muitaleigga direktevra Anne Marie Gaino ja seniorráđđeaddi Marit Kirsten Sara Triumf politihkkáriidda manne buohccedivššároahppu ii álggahuvvon ođđajagemánus nu movt lei plánas. Dat lea juoga masa stuoradiggepolitihkkár reagere.
– Miehtá Norgga lea huikiheahti oažžut buohccidivššáriid bargui ja go de lea juolluduvvon ruhta dakkár oahpahussii, muhto goitge ii leat jođus, de fertet čielggadit makkár sivaid geažil dat lea šaddan nu. Mii diehtit ahte boahtteáiggis maid váilot buohccidivššárat, ja danne lea imaš go dat oahppu ii leat álggahuvvon vaikko ruhta lea sajis. Stuoradikki bealis mii fertet oažžut diehtit manne nu lea šaddan ja maid mii sáhttit dahkat dainna áššiin.
