Čuoččuha Sohpara oamastit buot sámi árbevirolaš eatnamiid Finnmárkkus

Sohpar lei dološ sámi organiserenvuohki, ja Nils Thomas Utsi lea guhte lea Sohppara joatkinstivrra jođiheaddji, čuoččuha ahte Sohpar lei mii dološáiggi guttii oamasteami.

– Ja lea guoddán dan rievtti mielde gitta dálážii. Go lea leamaš njálmmálaš organiseren ovdal, de leat mii formaliseren dan ja hábmen dan dáinnalágiin ahte galgá sáhttit áššebealálaš oamastanvuoigatvuođa áššiin Finnmárkkus. 

Huksejuvvon nu mo dolin lei

Organisašuvdna lea huksejuvvon nu go historjjálaččat lei.

Juohke siidaguovllus lea noras mas iešguđet vuoigatvuođalaččat juohke guovllus sáhttet čoahkkanit ja ovttasbargat. 

– Mii oaidnit dás ahte boazosiiddain leat iežaset vuoigatvuođat juohke guovllus Finnmárkkus. Seamma sáhttet eará luonddugeavaheddjiin, eaŋkilolbmuin ja giliservviin. Sii fertejit ovddidit iežaset vuoigatvuođagáibádusa čuoččuhusaid, muhto mii sáhttit daid čohkket oktii norrasa bokte, lohká Utsi

Formálalaččat ásahan organiserenvuogi

Sii leat joatkime Sohppara formálalaš hámis ja Sohpar galgá čuoččuhit sámi eananvuoigatvuođaid Finnmárkkus, dál go dát leat Finnmárkkulága mielde čielggaduvvome.

– Mii leat formálalaččat ásahan dan dološ sámi organiserenvuogi mii lea Sohpar, oktii ráđđádallanásahus norrasiid gaskkas, čilge Utsi.

Noras lea nubbi lađas Sohppara organiseremis, mii čohkke juohke siidaguovllus vuoigatvuođalaččaid ovttasbargui.

Dan formálalaš organisašuvnna bokte leat ovddidan čuoččuhusaid ja ain viidásit ovddideami čuoččuhusaid.

Čohkket vuoigatvuođalaččaid

Utsi namuha Unjárgga-duomu ovdamearkan, gos gilisearvi lea ovddidan hálddašangáibádusa guovlluide Unjárggas ja ožžon daid dohkkehuvvot.

­– Mii jurddašit doppe soitet earáin vuoigatvuođat, nu go boazosiiddain, eaŋkilolbmuin ja meahcásteddjiin. Jurddašit go organiseret, de sáhttit buorebut boahtit čoahkkái ja oažžut daid vuoigatvuođalaččaid čoahkkái čuoččuhusaid duohkái maid berrejit duopmostuoluide ovddidit. Dál leat Unjárggas boazosiiddat mannan FeFo beallái, mii ii leat buorre. Dat geahnohuhttá sihke gilisearvvi čuoččuhusaid, ja várra maid boazosiidda gáibádusaid, lohká son.

Ohcan doarjaga Sámedikkis

Sohpar lea maiddái Sámedikkis ohcan doarjaga, vai besset juridihkalaččat dárkileappot ja vuđoleappot ovddidit čuoččuhusaid.

– Leat prinsihpalaš riektečuoččuhusat ahte sámi eatnamat Finnmárkkus leat árbevirolaš eatnamat, maid sámi álbmot Finnmárkkus oamasta. Dat gusto buot čielggadanguovlluide maid Finnmárkkukommišuvdna čielggada. Lágaid vuođul mat mis dál leat, de dat ovdalaš oamasteapmi mii lea leamaš dain guovlluin lea ain gustojeaddji, ja dat ferte váldot vuhtii Finnmárkku kommišuvnna ja duopmostuolu bealis, lohká Utsi.