-Almmuhus-

MUITOSÁNIT

– Sápmelaččat ja kveanat leat ustibat, eai ge vašálaččat

-

-

Media ja sosiála mediaid bokte ovdanbuktojuvvo muhtumin ahte lea stuorra riidu sámiid ja kveanaid gaskka. Ná in dovdda mun dili. Álot gávdnojit muhtin ravdamearálaš jienat mat jitnosit čurvot, muhto mun dovddan ahte lea stuorra ovttasbargan áigumuš ja váldosávaldat ahte guhtet guimmiin lea buorre dilli.

Mun doarjjun kveana nuoraid oainnu go háliidit eanet ruđa kveana doaimmaide, muhto ahte eai háliit «váldit sámiin».  Munnje orru dat oaidnu dat mii lea eanetlogus, ja mun dovddan dan maiddái Norgga kveanaid lihtu oaidnun, mainna mus lea leamaš illu ovttasbargat Duohtavuođa- ja seanadankommišuvnna raportta oktavuođas.

Sámiin ja kveanain ii leat mihkkige vuoittuid riidalit nubbi nuppiin. Goappašat dihtet ahte dáruiduhttin lea stáhta ovddasvástádus, man geažil mii leat šaddan gillát, ja ahte danne lea stáhta mii ferte geiget ruđaid ealáskahttin dihte min gielaid ja kultuvrraid.

Juolludeamit álgoálbmogiidda ja našuvnnalaš minoritehtaide ii leat ráddjejuvvon nu ahte midjiide juolluduvvojit moalut maid alde galgat riidalit. Go stáhta galgá veahkkin divodit vahágiid mat gevve dáruiduhttimis, de lea sihke sápmelaččain, kveanain ja vuovdesuopmelaččain ágga vuordit eanet go dušše moaluid ovddasguvlui.

«Sámiin ja kveanain ii leat mihkkige vuoittuid riidalit nubbi nuppiin. Goappašat dihtet ahte dáruiduhttin lea stáhta ovddasvástádus, man geažil mii leat šaddan gillát…»

Runar Myrnes Balto, sámediggeráđđi / Norgga Sámiid Riikkasearvi (NSR)

Lea menddo unnán ruhta olámuttos kveana organisašuvdnadoibmii ja sin giella- ja kulturbargguide. Mannan dálvvi šattai Norgga kveanaid lihttu geavahit ollu návccaid rahčat oažžut ruđaid maid Stuorradiggi lei juolludan sidjiide – dan sajis go bidjat návccaid kommišuvdnaraportii, ja dat ii leat Norgga eiseválddiide makkárge čevllohallanášši.

Mii NSR:s leimmet hui ilus go Norgga kveanaid lihttu ja Vuovdesuopmelaččaid searvi mieđihedje searvat verddedilálašvuhtii masa Sámediggeráđđi lei bovden. Verddedilálašvuohta dollojuvvui Sámedikki olggobealde njukčamánus. Das mii dovddasteimmet čielga doarjaga guhtet guimmiidasamet, ja mii ovttas gaskkusteimmet Stuoradiggái ahte kommišuvnna čuovvoleapmi ferte mielddisbuktit earenoamáš ovddideami buot joavkkuide.

Sámedikki oktasaš cealkámušas boahtá ovdan «Sámediggi lea solidáralaš kveanaid/norggasuopmelaččaid ja vuovdesuopmelaččaid iežaset árvvoštallamiiguin ja sin vuoigatvuođaiguin defineret iežaset dárbbuid ja iežaset boahtteáiggi» . Mii eat háliit seaguhit iežamet das mii lea buoremus ovdamearkka dihtii kveanaid dahje vuovdesuopmelaččaid álbmogii. Das lea sáhka nuppi olbmo vuoigatvuođa árvvusatnima birra oaidnit mii lea buoremusat alcceseamet. Sámedikkis lei eanetlohku dasa mielas, vaikko Nordkalottfolket eai dorjon evttohusa. Mun in ádde manne sii eai dorjon evttohusa.

Čakčat galgá Stuoradiggi loahpalaččat meannudit Duohtavuođa- ja seanadankommišuvnna raportta. Mus leat stuorra vuordámušat dasa ahte sii váldet ášši duođas ja fuolahit ahte sihke sápmelaččat, kveanat ja vuovdesuopmelaččat ožžot vejolašvuođa divvut vahágiid mat gevve dáruiduhttimis.

-Almmuhus-