Sámediggeráđđi lea meannudan Sámedikki jahkásaš guolástusášši 2024:s, ja lea sádden dan viidáseappot dievasčoahkkimii loahpalaš meannudeapmái. Áššis gieđahallojuvvojit boahtte jagi deháleamos guolástuspolitihkalaš hástalusat, ja lea erenoamáš fokus mearrasámi beroštumiide.
Sámediggeráđđi čalmmustahttá oanehisáiggi politihkalaš mihttomeriid mat galget nannet mearrasámi guolástusa daid rámmaeavttuid guvlui mat dađistaga nuppástuvvet.
Guolásteapmi mearrasámi servodagaid geađgejuolgin
Guolásteapmi lea erenoamáš deaŧalaš ollu mearrasámi servodagaide, ja Sámediggi bargá dan ala ahte sihkkarastit vuoiggalaš vejolašvuođa fidnet guolleresurssaid.
– Mii leat dakkár áiggis goas mearrasámi guolástusvuoigatvuođat leat áitojuvvon, ja lea mearrideaddji deaŧalaš ahte mii dahkat maid sáhttit sihkkarastit dáid vuoigatvuođaid boahtteáigái. Dát ášši lea deaŧalaš lávki mearrasámi kultuvrra ja ealáhusa vuođu nannemis, ja dat addá midjiide vejolašvuođa bidjat čielga politihkalaš mihttomeriid guolástanreguleremiidda jahkái 2025, dadjá sámediggepresideanta Silje Karine Muotka (NSR) preassadieđáhusas.
Dehálaš doaibmabijut ja boahtteáiggi proseassat
Sámediggeráđđi deattuha leat deaŧalažžan sihkkarastit dássedis rámmaeavttuid mat addet govttolaš eavttuid mearrasámi guolásteddjiide. Guovddáš oassi áššis lea sihkkarastit lávdaduvvon vuostáiváldinstruktuvrra riddofatnasiidda, mii lea mearrideaddjin dasa ahte bisuhit gievrras riddoservodagaid.
– Almmá báikkálaš vuostáiváldinrusttegiid haga lea ollu smávva guolásteddjiide váttis doaimmahit gánnáhahtti doaimma, ja das sáhttet leat duođalaš váikkuhusat sámi riddoservodagaide, čilge Muotka.
Áššis leat maiddái evttohusat dainna áigumušain ahte buoridit guolásteddjiid sosiála dili, vai lea álkit ovttastahttit guolástusámmáha bearašeallimiin ja čálgoortnegiiguin. Dat mielddisbuktá earret eará doaibmabijuid mat sihkkarastet ahte guolásteaddjit sáhttet váldit váhnenvirgelobi massekeahttá dietnasa, ja buoridit čálgofálaldaga rittus.
Ášši galgá meannuduvvot Sámedikki dievasčoahkkimis duorastaga čakčamánu 26. beaivvi. Go ášši lea meannuduvvon Sámedikki dievasčoahkkimis, de dat lea vuođđun Sámedikki viidáset bargui guolástusreguleremiiguin 2025:s. Dasa gullet ráđđádallamat Ealáhus- ja guolástusdepartemeanttain ja Guolástusdirektoráhtain, ja searvan Norgga-Ruošša seaguhuvvon guolástuskommišuvdnii.
– Dáid proseassaid bokte mii áigut sihkkarastit ahte sámi beroštumit guldaluvvojit ja gozihuvvojit buot surggiin guolástushálddašeamis, dadjá Muotka.