Mo gieđahallat guoli

Leat go vuolgime jávrái dahje jogažii oaggut, vuoi beasat go mearas oaggut dál go geasseluopmu lea?

Dat leat goit seamma njuolggadusat dutnje go profešunealla oagguide jus áiggut guoli bissut buoremus lági mielde: Oaččo guoli nu várrogasat go vejolaš bajás, čolle jođánit, doalat galmmasin dan ja várut vuoi ii leat varráčáhci dan birra.

Nofima-dutkit leat dahkan máŋggaid dutkangeahččalemiid varas guliin, ja dokumenteren maid galgá bargat vuoi guolis lea buoremus kvalitehta.

Barggu leat sii bargan guolleindustriija ovddas, ja ovttasbargan leat «Norges Råfisklag» ja ruhtadeapmi lea boahtán «Fiskeri- og havbruksnæringens forskningsfond».

Loga maid: Guolástanhálddahus háliida diehtit luossabivdiid sex-eallima birra

Dá leat dat dehaleamos bohtosat, main buohkat geat meinejit bivdit sáhttet ávkkástallat:

1. Galmmihit
Jus don leat guhkebuš oagguntuvrras ja lea issoras báhkka olgun, de fertet jurddahallat mo don doalahat guoli galmmasin.

Fatnasis gánnáha álohii leat guollelihtti dahje juoga mas dus sáhttá leat galbma čáhci ja beasat guoli dohko luoitit.

Geavat áinnas hávskára ja lonut čázi jámmásit.

2. Čollet
Ealli guolli fatnasis dahje gáttis huššaluvvo, ja mađi guhkit dat orru nu ahte ii čollejuvvo, dađi eambbo varrá boahtá cuohpas.

Vuoi lea buoremus kvalitehta cuohpas de ávžžuhit dutkit čollet ja galmmihit guoli gitta njealje gráda rádjái ovttatmano go boahtá fatnasii dahje gáddái.

Vuoi vuhtiiváldá guolledilálašvuođa de berre guoli huškkastit oaivái vuoi jámiha/goddá guoli ovdal go čolle.

3. Vardit
Maŋŋel go lea čollen de berre guolli vardit unnimusat 30 minuhtta galbma čázis ovdal go galmmihuvvo 0 gráda guvlui.

Buot buoremus lea jieŋaid sisa bidjat guoli, nu mo lea varddihan dan 30 min. Dát vejolašvuohta ii leat várra guollebivdin nu dávjá.

Ane fal muittus ahte jus guolli šaddá leat varráčázis gos lea logi gráda guvlui maŋŋel go leat čollen, de vearrána sihke hádja ja hápmi guolis.

Alla temperatuvrrat bidjet johtui guoli gollanproseassa hui jođánit.

4. Fileteret
Garvve guoli prosesseremis go dat lea gálnnas. Go guolli lea gálnnas, de dat lea hui garas, starggas ja šaddá «dávgehápmi».

Dát sáhttá dagahit ahte čuohpat boastut. Jus meinet fileteret guoli, de berre dat dahkkot ovdal guolli šaddá gálnnas.

Mađi fiidnát guoli gieđahalat ovdal gottát dan ja galmmihat dan ovttatmanos njealje gráda rádjái, dađi guhkit áiggi váldá ovdal guolli gálnnaha.

5. Galbmasis vurkkodit

Jus guoli gieđahalat riekta ovdal go galmmihat; bijat busse sisa dahje eará doavnnji sisa, jiekŋudat jođánit ja máizadat riekta, de sáhttá leat váttis dovdat earu seamma šlájat varas ja galmmihuvvon guolis.

Jus áiggut guollemállása ráhkadit jođánit, de sáhtát fileaid váldit jiekŋudanbovssas olggos ja bidjat galbma golgi čázi vuollai.

6. Sálten
Ale sálte guoli go lea aitto goddon, vuordde dassážii lea gálnnahan.

Jus dan ovdal sáltet, de sáhttá earenoamáš gálnnat guolis. Deahkit šaddet garrásat eai ge váldde sáltti lihka jođánit go maid livčče maŋŋel gálnnaha dahkan. Dat fas dagaha ahte sáhttá váttis šaddat sáltet guoli ja nagodit jámma sáltii oažžut fileai.

Dasa lassin sáhttá guolli fiskkodit jus sáltet beare árrat.

7. Goikeguolli
Jus meinet goikadit guoli, de lea buoremus geavahit varas guliid dasa.

Jus goikadat guoli mas leat váldán čielgedávtti eret, de fertet muitit ahte guolli sáhttá unnut olu, mii sáhttá dagahit árpon ja luoddanan olggoš.

Na de ii leat eará go muittuhit váldit mielde buori «hailla» oagguntuvrii, ja ain viidásit buorre geassi!