Kronihkka: Almmolašvuohta 2017

Mus ii leat ambišuvdna rievdadit Eriksen Fjellgrena oainnu. Iige soames earáidge geat leat leamaš oidnosis servodatdigaštallamis sullasaš cealkámušaiguin.

Muhto almmolašvuhtii muđui lea dárbbašlaš čorget veahá. Kommunikašuvdna sáhttá leat váttis, muhto historjá ii leat goassege čáhppes/vilges.

Giddejuvvon organisašuvdna addá dušše smávit birrasii dan vejolašvuođa. Dan eat háliit mii.

Almmolašvuohta ja olbmuid vejolašvuohta beassat geahččat fápmostruktuvrraid koarttaid lea deaŧalaš prinsihppa demokratiijas. Min oaivil FeFos lea ahte min legitimitehta vuođđun lea juste dát eaktu: Dus, gii leat eaiggát, galgá álo leat vejolašvuohta dárkkistit min daguid.

Manne? Danne go galggat beassat ieš mearridit oaiviliiddát, sorjákeahttá earáin. Ja maiddái danne go dus galgá leat seamma vejolašvuohta go earáin searvat almmolaš ságastallamii: FeFo birra, maid mii bargat ja maid berret bargat.

Lohkkaduvvon organisašuvdna addá dušše smávit birrasii dan vejolašvuođa. Dan eat hálit, ja jáhkán min eaiggádat – Finnmárkku ássit – leat ovttaoaivilis dasa.

FeFo lea earenoamáš konstrukšuvdna (huksehus) Norggas ja máilmmis muđui. Lea eará vuohki organiseret oktasašvuođa. Danne oaivvildit mii dat lea earenoamáš deaŧalaš láhčit ahte nu oallugat go vejolaš dihtet mii FeFo lea, maid mii bargat ja galgat bargat.

Polemihkka vai dieđut?

Leat čađačuovgi organisašuvdna celkon bajimuš kommunikašuvdnastrategiijas mii mearriduvvui 2017:s.

Doaibmaplánas, man leat ráhkadan bajimuš strategiija vuođul, lea mis áigumuš šaddat buoremusaid gaskkas almmolašvuođa dáfus.

Dát lea vel deaŧaleabbo dál, mediadábiiguin ja diehtojearuin mii lea maid ii oktage sáhttán govahallat logi jagi dás ovdal, ja ovdáneami leaktu lassána.

Mii leat bures jođus, ja leat juo beassan máisttašit muhtun oasi barggus deaivvadit ja juohkit dieđuid min eaiggádiidda ja eará berošteddjiid aktiivvalaččat:

√ Vuosttaš nu gohčoduvvon Unjárga-áššis, mas mii guovvamánu 16. beaivvi almmolaččat jugiimet dieđuid min árvvoštallama birra maŋŋil meahcceduopmostuolu duomu, ja direktevrra mearrádusevttohusa birra stivrii.

√ Nubbi geassemánu 9. beaivvi eaktodáhtolaš vuovdesuodjaleami birra Báhčaveajis. Maiddái dás almmuheimmet ja nu árrat go vejolaš, vai buohkain geaidda guoská galget leat nu buorit vejolašvuođat go vejolaš oahpásmuvvat čuolmmaide čadnon dan konkrehta áššái.

√ Goalmmát ovdal stivračoahkkima čakčamánu 19. beaivvi, mas Minerálahálddašeami direktoráhtta (Direktoratet for mineralforvaltning) lea bivdán FeFo buktit gulaskuddancealkámuša Nussir ASA ohcamuššii oažžut konsešuvnna roggat veaikki. Mearrádusevttohus lea vuođđuduvvon guhkit áiggi vižžon máhttui, mii lea árvvoštallon ja veardiduvvon vuostálaga ovdal konklušuvnna.

Dát ii leat polemihkka – peannasoahti – nu go muhtumat vikkahedje ovdanboahtit. Muhto dábálaš diehtojuohkin almmolašvuhtii, gollostagaiguin áššebáhpiriidda ja duogášmateriálii maid leat geavahan árvvoštallat oainnuid loahpalaččat.

Son gii lohká dokumeanttaid, oaidná ahte direktevra –vuostálaga moaitámušain – dušše čujuha iežas mearrádusevttohussii preassadieđáhusas ja mediain. Dat lea almmolaš, ja min strategiija mielde.

Go diehtu váilu šattat gitta earáid dulkomis, árvvoštallamis ja vejolaš agendas

FeFo bargá juohke beaivvi buoridit ovttasdoaibmat birrasiin ja kommunikašuvdnabarggu. Deaŧalaš dovddastus Norut-raporttas FeFo birra (ođđajagemánu 2015) lei ahte sii geat dávjá doibme FeFo:in ovttas, ledje eanemus duhtavaččat.

Unnimus duhtavaččat ledje sii geain hárve dahje ii goassege lean oktavuohta FeFo:in. Seamma guoskkai máhttui FeFo birra: mađi unnit máhttu, dađi eanet kritihkalaš.

Dat lea maiddái sivvan dasa ahte FeFo lea nannen kommunikašuvdnabarggu. Lean namuhan ahte deaŧalaš ulbmil lea sihkkarastit ahte buohkain leat seamma dieđut oažžumis, seamma vejolašvuohta iežas eavttuiguin mearridit maid oaivvilda, ja dalle oktasaš vejolašvuohta searvat almmolaš ságastallamii.

Maiddái mearrádusaid ovddabealde. Dan váldit hui duođalažžan. Mii jáhkkit ahte min eaiggádat háliidit rabasvuođa ja aktiivvalaš dieđuid, ja jáhkkit álbmot vuordá dan 2017:s.

Ii unnimusat dan dovddasteami geažil ahte máhttu lea fápmu, ja ahte go dieđut váilot šattat gitta earáid dulkomis, árvvoštallamis ja vejolaš agendas.

FeFo mas ii leat rabas diehtojuohkin ja láže ahte buohkain galgá leat seamma vejolašvuohta skáhppot dieđuid massá beaggima ja legitimitehta. Dasto sáhtte sihttát leat vuosteoaivilis, nugo muđui ge servodatdigaštallamis.

Nu lea demokratiija; vuođđuduvvon áššálašvuhtii, lotnolas vuhtii váldimii ja sadji iešguđetlágan oainnuide.

Fitnodagas dahje servodatdoaibmi mii ii beroš juohkit dieđuid dahje vástidit, šaddet váttisvuođat. Mis leat ollu ovdamearkkat dasa vássán áiggis.

Kronihkkačálli: Eirik Palm, Finnmárkkuopmodaga kommunikašuvdnahoavda