Jahki lea gollan dan rájes go Sámi allaskuvla maŋimus almmuhii iežaset sámi ofelaččaid. Dán jagi lea vihttanuppelogát geardi go dát geavvá ja dál leat ge ođđa sámi ofelaččat almmuhuvvon Riddu Riđu festiválas.
Dán jage ofelaččat leat vihttanuppelogát ofelašjoavku dan rájes go doaibma álggahuvvui 2004:s, ja olles 51 nuora leat dán rádjái ofelastán ja oahpahan eará nuoraide Norggas Sámi historjjá, kultuvrra ja nuoraid birra.
11 nuora ohce beassat doibmii ja dál leat ge viimmat ođđa ofelaččat almmuhuvvon!
Dán jagi sámi ofelaččat leat:
Eli Karianne Vesterheim Hætta, 19 jagi, Guovdageainnus eret
Eli Kariannes lei Skánit gákti badjelis go lávkii lávdái go su eadni lea doppe eret.
Manne sámi ofelažžan?
– Lea niehku mii mus lea leamaš oalle guhká go orui hui somás ja gelddolaš doaibma. Viimmat beasaimet mii dál muitalit dan. Lean diehtán geassemánu 22. beaivvi rájes dan ja viimmat in šat dárbbašan čiegsdit dan!
– Mus leat olu vuordámušat dán jahkái. Šaddá hui somá fitnat ođđa báikkiin – erenoamážit Norggas, deaivat ođđa olbmuid ja oahppat čuožžut lávddi alde, lohká Eli Karianne mojunjálmmiid.
Elle Káren Inga Skum, 19 jagi, Guovdageainnus eret
Manne Sámi ofelažžan?
– Mun ohcen sámi ofelažžan go lea olu maid ieš beasan oahppat dán jagis. Maiddái danne go oainnán ahte leat oallugat geat eai dieđe nu olu sámiid birra. Mu háliidus dán jahkái lea njulget boastu ipmárdusaid, čilge Elle Káren Inga.
– Hui buorre dovdu go bessen dán doibmii. Lean ilolaš ja gelddolaš boahtte jagi ektui. Illudan mátkkoštit, galledit ođđa báikkiid ja deaivat ođđa olbmuid. Beroštan sámi álbmogis, sámi árbevieruid – ja min kultuvra lea munnje hui dehálaš, muitala son.
Vanja Tørresdal, 20 jagi, Plassjes eret
Manne Sámi ofelažžan?
– Oainnán ahte lea váilevaš máhttu lullisápmelaččaid birra. Oallugat navdet ahte sápmelaččat orrot davvin ja ahte orrot lávuin. Danne jurddašin ahte ferten juoidá bargat dainna, lohká Vanja.
– Mun jáhkan dán jagis oahppat olu ja jáhkan dán jagi šaddat hui gelddolažžan. Illudan mátkkoštit ja oaidnit ođđa olbmuid ja báikkiid. Ii leat mihkkege mas balan, muhto jáhkán olu bargu šaddá dán jagi, dadjá son.
Maria Gunilla Påve Wilks, 18 jagi, Snoasas eret
Manne Sámi ofelažžan?
– Lei nu buorre gullat ahte lean beassan dán doibmii, lei dego geahpádus. Dát lei juoga maid mun duođai háliidin, ja de ožžon dan duođaštuvvot. Leat nu olu boastu ipmárdusat ja ovdagáttut sámiid vuosttá Norgga álbmogis. Leat oallugat geat eai dieđe min birra ja danne mun háliidan bargat juoga dainna. Dasa lassin orru nu somás doaibma, go dat ovddit ofelaččat leat leamaš nu čeahpit muitalit máid sii barget, lohká son.
– Šaddá gelddolaš oaidnit mo dát jahki šaddá – ahte mo skuvlaluohkát min vuostáiváldet ja ahte oahpahat go mii olu ođđasiid sidjiide, moddjá Maria Gunilla.
Movttiidahttit oahppat sámiid birra
Suohkan- ja ođasmahttin stádačálli Anne Karin Olli doalai sártni maŋŋá go almmuhedhe ofelaččaid.
Son lohká ahte ofelaččain lea dehálaš bargu vuordimis, go galget vánddardit miehta riikka muitalan dihte sámi kultuvrra, servodaga ja nuoraid birra álbmogii.
– Lean deaivan oallugiid geat rábmojit sámi ofelaččaid, ja maiddái olbmuid geat eai dieđe nu olu sápmelaččaid birra. Dii dáhkabehtet rievdadusa dasa ja din bargu lea issoras dehálaš, logai Olli.
