Juoga lea dáhpáhuvvamin njunušvaláštallamis: Dál leat hállagoahtán mánnodávddaid birra.
Ii doala deaivása ahte jus nissonolmmoš ii masse mánnodávddaid, de ii hárjehala doarvái. Jus nisu massá mánnodávddaid hárjehaladettiin, de massá dan go ii bora doarvái ja nu goarida iežas áiggi mielde. Nu muitalit mánnodávddat nissonii ahte dát vuohki ii buvtte buriid.
– Jus nisson atná hormonealla prevenšuvnnaid mat bissehit vardimiid, de massá olmmoš geahču go eai leat lunddolaš mánnodávddat, lohká Tina Pettersen Engseth, UiT preassadieđáhusas.
Son lea UiT Norgga árktalaš universitehta doavttergrádastipendiáhta ja dutki FENDURA-prošeavttas nissonolaš sávrodatvaláštallama birra. Lohká seammás hormonealla prevenšuvdna sáhttá geahpedit muhtin váivviid go leat garra vardimat. Son muitala dutkamis eai leat joavdan nu guhkás ahte dihtet vuos mo mánnodávdaáigodagat dahje hormonealla prevenšuvnnat sáhttet váikkuhit.
Borramuš dehálaš olbmui
Postdoavttir John Osborne FENDURA-prošeavttas lohká mánnodávddaid massima leat rupmaša vuohki muitalit ahte ii bora doarvái hárjehallama ektui ja ahte dat čuohcá dearvvašvuhtii. Son deattuha ahte valáštalliin berre leat guhkes áiggi jurddašeapmi. Son lohká nuorran eai leat vuos buot dávttit doarvái čálgan ja čálgan dávttiide lea dárbu go boarásmuvvá. Jus massá mánnodávddaid, de lea bahá ahte dávttit sieksaluvvet, go rumaš dárbbaša doarvái energiija dávttiid nanusmahttimii.
Ceavzilvuohta
Team Sparebanken Nord-Norge easkkaálgi čuoigi Ariane Daleng muitala go son váccii Ráissa joatkkaskuvlla čuoiganlinjjá Davvi-Romssas, de čálii hárjehallangirjái man olu son hárjehalai ja mo su mielas lei hárjehallan. Nu oahpai olu mo mánnodávddat váikkuhit su čuoigamii.
– Fuomášin in nagodan nu garrasit hárjehallat dalle go varden eanemusat. Mun geahpedin hárjehallama ja hárjehallen garrasabbot go ii lean mánnodávda, lohká son.
Olympiatoppen Nord valáštallama ovdasvástideaddji Håvard Klemetsen lohká ahte lea dehálaš geavahit dutkama geavatlaččat maid. Professor Øyvind Sandbakk lohká sihke Marit Bjørgen ja Therese Johaug leigga iežaska čuoigangilvvohallankarriearaid alimus dásis go lahkoneaigga 30 jagi. Dál jovdet 70 proseantta albmáin ja 30 proseantta nissoniin alimus dássái.
– Alla motivašuvdna ja buorre dearvvašvuohta lea buorre guhkes áiggi ceavzilvuođa mearka, lohká Sandbakk.
