Sámediggi háliida čohkket álbmotčoahkkimii nuortalašgiela birrasiid sihke Norgga ja Suoma bealde.
Sámediggi háliida giellabirrasiin cealkámušaid das makkár doaimmaiguin berrejit ealáskahttit nuortalašgiela. Duorastaga njukčamánu 24. beaivvi lágiduvvo rabas álbmotčoahkkin nuortalašsámi gielladili birra Njávdámis.
Sámediggi háliida čohkket álbmotčoahkkimii nuortalašgiela birrasiid sihke Norgga ja Suoma bealde. Sámedikkis lea maid ovttasbargu ja gulahallan giellabirrasiin suoma bealde, ja sii oassálastet maid čoahkkimii.
– Lea mearrideaddji dán prosessii maid nuortalašgiela birrasat ieža oaivvildit dárbbuid birra ja makkár resurssat leat olámuttus suoma- ja norgga bealde Sámis ealáskahttin dihte giela, dadjá sámediggeráđđi Mikkel Eskil Mikkelsen (NSR) preassadieđáhusas. Mikkelsen galgá rahpat ja jođihit álbmotčoahkkima.
Son čujuha ealáskahttinprošeavttaide sihke Anáris Suoma bealde ja Svahken Sijte Elgåas, gos nagodedje hukset positiivvalaš lassiváikkuhusaid, go eambbogat álge aktiivvalaččat atnit giela, ja šadde sámegielagin.
Giellaealáskahttin gáibida stuora beroštumi
Vásáhusat ovddežis čájehit ahte giellaealáskahttin gáibida stuora beroštumi sihke báikegottis, servodagas ja priváhtaolbmuin. Sámediggi rehkenastá ahte nuortalašgiela birrasat ieža besset árvalit sisdoalu ja joatkit giellaealáskahttinproseassa norgga bealde.
– Mii vuordit mielas deaivat nu oallugiid go vejolaš nuortalašgiela giellaguovlluin, ja sávvat buresboahtima čoahkkimii mii lea rabas buohkaide, dadjá Mikkelsen.
Álbmotčoahkkimin lágiduvvo čuovvoleapmin guorahallamii nuortalašgiela gielladili birra Norggas – Strategier og tiltak for vitalisering av språket (Giellaealáskahttima strategiijat ja doaimmat), man phD Torkel Rasmussen čálii Sámedikki ovddas 2021:s.
Konsearta
Álbmotčoahkkimis galgá rapkonsearta joavkkuin Kootkmiõht. Rapjoavku Ilmari Leivo ja Aarni Seri galgaba ráppet nuortalašgillii. Álbmotčoahkkin loahpahuvvo konsearttain nuortalašsámi joavkkuin Čaʹppesrääʹstes. Tero Harju ja Aimo Aikio massiiga nuortalašgiela nuorran. Goappašagat leaba oahppan nuortalašgiela rávisolmmožin.
Ovttasbargu
Sámediggi lágida álbmotčoahkkima ovttasbargguin Äʹvv nuortalaš museain, Nuortalaš kulturfoanddain suoma bealde, ja Saaʹmi Sijddsååbbarain. Álbmotčoahkkin dollojuvvo Ä´vv Nuortalaš museas Njávdámis njukčamánu 24.beaivvi. Álbmotčoahkkin dulkojuvvo dárogielas suomagillii.
