Sámi gielddaid sátnejođiheaddjit leat duhtavačča go gielddaide juolluduvvo lassi ruhta, muhto gielddaid sámi álbmogiid čuohcá go ráđđehus unnida juolludemiid Sámediggái.
Sámi gielddaid sátnejođiheaddjit leat duhtavačča go gielddaide juolluduvvo lassi ruhta, muhto gielddaid sámi álbmogiid čuohcá go ráđđehus unnida juolludemiid Sámediggái.
Norgga ráđđehus árvala stádabušeahtas juolludit 461,4 milljovnna Sámediggái boahtte jagi.
Go geahččá haddegoargŋuma ja geassá eret lasáhusaid mat leat čatnon iešguđetlágan doaimmaide, de čájehuvvo ahte juolludeapmi Sámediggái njiedjá 0,7 proseanttain.
Dás leat váikkuhusat maiddái gielddaide sámegiela hálddašanguovllus.
Beahtahallan
Gáivuona suohkan áŋgiruššá garrasit seailluhit ja ovddidit sámegiela.
Sátnejođiheaddji, Svein O. Leiros muitala ahte bargui dárbbašuvvojit ruđat.
– Beahtahalan sakka go ráđđehus ii juolludan eambbo Sámediggái. Unnit juolludeapmi čuohcá suohkaniidda sámegiela hálddašanguovllus, erenomážit váikkuha dát min mánáid ja nuoraid giellaoahpahussii, dadjá son.
(Ášši joatká gova vuolábealde)
Sávve eanet
Ovttas eará sámegiel hálddašanguovllu gielddain lea Gáivuotna áŋgiruššan vai eiseválddit juolludivčče lassi ruđa Sámi doaimmaide, muhto dás dađibahábut ii leamaš ávki.
– Buot sátnejođiheaddjit leat geahččalan váikkuhit go lea dárbbašlaš buoredit sámegiel oahpahusa. Mii balaimet ahte ná geavvá, ja jus duođaid galggan muitalit, de in vuordán lasáhusa dása, lohká Leiros.
Váikkuha gilážiidda
Porsáŋgu lea viiddis ja gielddas leat máŋga giláža.
Sátnejođiheaddji Aina Borch muitala ahte háliidit seailluhit gilážiid gos olu sápmelaččat ja kvenat ásset.
– Midjiide lea hui dehálaš ahte olbmot besset orrut boaittobealde maiddái, muhto unnit juolludeamit sámiide sáhttá váikkuhit giliolbmuid fálaldagaide. Dás dieđusge ii leat mihkkege áibbas čielggas, go justa dál han leat maiddái kártemin ja rievdadeamen guovttegielatruhtajuolludemiid, lohká son.
(Ášši joatká gova vuolábealde)
Lasáhusas unnán ávki
Loabát suohkan oažžu eanemus lasáhusa sámi gielddain, ja sátnejođiheaddji oaivvilda ahte sii ánssášit dán.
– Mii leat bures ovddidan sámi giela ja kultuvrra. Mii leat ásaheamen sámi giellaguovddáža, ja muđui dárbbašat lassi ruđaid vai olbmuin lea buorre dilli min suohkanis. Mii dáhtut buoredit skuvlla ja boarrásiid dili, lohká Bernhardt Halvorsen.
Go sátnejođiheaddji gullá ahte Sámediggái juolluduvvo unnit ruhta, de lohká ahte gieldda lasáhusa árvu gahččá.
– De han váldet muhtimis ja addet nubbái, ii hal de leat šat ávki. Jus mii galgat fállat doarvái buori fálaldaga sámi ássiide, de han lea Sámedikki juolludeapmi áibbas dárbbašlaš midjiide, dadjá Halvorsen.
