Eai goassege leat nu olu golgobussát ožžon veakki dahje jávkaduvvon Norggas. – ID-merken galggašii šaddat bággun lága mielde, nu ahte eaiggádiin sáhtášii gáibidit ovdasvástádusa, lohká Elliidsuodjalus Norggas ja dáhkádusfitnodat Frende Forsikring.
Merket bussá ID-mearkkain ii bávččagahte bussá. Sáhttá buohtastahttit dan olbmo boahkuhemiin, dieđiha Elliidsuodjalus Norggas ja dáhkádusfitnodat Frende Forsikring preassadiđáhusas.
– Portugálas ja Belgias lea dál bággu merket bussáid ID-mearkkain. Eai gávdno makkárge ákkat ahte Norggas eai sáhtáše dan seamma dahkat. Ovdal geasseluomi evttohii Miljøpartiet de grønne áirras Une Bastholm Stuorradiggái dán bággomerkema ásahit, muitala Dyrebeskyttelsen Norge (Elliidsuodjalus Norga) beaivválaš jođiheaddji, Åshild Roaldset.
Dibmá, jagi 2018, áimmahušai searvi oktiibuot 8.048 ealli. 84 proseantta dahje 6759 ledje bussát, 592 kaniinna ja 577 beatnaga.
– Lea hirbmat váivi go oaidnit dákkár loguid, lohká dáhkádusfitnodaga Frende Forsikring buvttadanhoavda ja elliidustit Einar Brekken.
Mávssii 22 miljovnna diibmá
– Veahkehit ealliid diibmá mávssii oktiibuot 22 miljovnna kruvnna. 12 miljovnna ledje šibitdoaktára golut, muitala Åshild Roaldset.
Jahkásaččat, oktasaš luomu áiggi, šaddet olu biebmoeallit golgoeallin, muhto dán geasi ledje Elliidsuodjalusa Norgga báikkálaš kantuvrrain juo badjelmeari eallit, ovdal bivnnumus luopmuvahkuid.
Statistihka čájeha ahte 2018 ožžo 3526 biebmoealli ođđa ruovttuid ja dán logus ledje 3299 bussá. Jahkemolsumis ledje 1530 ealli ain vuordimin ođđa ruovttu.
Eanet merkegoahtán ID-mearkka bussáidis
DyreID (ElliidID), man Den norske Veterinærforening oamasta, áŋgiruššá elliid identifiseret digitála vugiiguin.
Sin logut čájehit ahte dássážii leat 270 000 bussá ID-merkejuvvon Norggas.
Lohku lea lassánan maŋimuš jagiid. Rehkenastojuvvo ahte leat gaskal 700 000 ja 800 000 bussá Norgga dállodoaluin.
– Lea buorre ahte norgalaččat šaddet dihtomielalaččabut merket iežaset biebmoelliid ID-mearkkain, muhto leat menddo olu eallit mat eai leat merkejuvvon, lohká Frende bargi Einar Brekken.
Norgga Elliidsuodjalus searvvi oaivvilda ID-merkema golut gullet biebmoealli eaiggádii ja nu álkidahtášii buori elliidčálggu.
– Jus it suitte merket biebmoealli ID-mearkkain, de it suitte doallat biebmoeallige, lohká beaivvalaš jođiheaddji.
Merkema bokte gávnnadit ealli ja eaiggát
– Jus muhtin gávdná du bussá dahje beatnaga, de sáhttá ID-merken leat dehálaš gávnnadit go eaiggát ja ealli vai eai, lohká Einar Brekken.
Jagi 2018 gávnnadahtii Elliidsuodjalus Norga 247 biebmoealli eaiggádiin ID-merkema dihtii.
– Jus ealli vuddjo ja jápmá, de sáhtát oažžut dieđu ID-merkema bokte mii lea dáhpáhuvvan du elliin, joatká Frende Forsikring buvttadanhoavda.
Eaiggát lea ovddasvástideaddji
– Bákkolaš ID-merken geahpeda eiseválddiid barggu sihke identifiseret ja ráŋggáštusčuovvolit eaiggádiid geat biinniidit dahje goaridit elliid. Dát eastada maid boahttevaš veahkaválddálašvuođa ja goarideami, čilge Elliidsuodjalus Norgga gulahallanneavvu Annette Bjørndalen Søreide.
Nannešii elliid riektesuodjalusa
– Mii, dáhkádusfitnodagas Frendes, leat máŋga jagi juo gáibidan ahte bussáid galgá ID-merket jus háliida dan dáhkidit min fitnodagas. Mii oaidnit ávkkálažžan ja doarjut dan ahte lága bokte gáibiduvvo ID-merken, lohká Frende bargi Brekken.
Elliidsuodjalus Norga ádde gáibádusa
– Mii áddet manin dáhkádusfitnodat gáibida dan. Mii sávvat buot dáhkádusfitnodagain livččii dát gáibádus, čalmmustahttin dihtii man dehálaš lea ID-merket bussáidis, lohká Bjørndalen Søreide.
Ná ID-merke elliid
Dábálamos geavahuvvo mikrochip. Dan sáhttet sii geat gávdnet láhppon ealli, skannet ja jođánit gávdnat eaiggáda ja nu sáhttá ealli ja eaiggát jođánit gávnnadit.
– ID-merken ii leat bávččas. Sáhttá dan buohtastahttit olbmuid boahkuhemiin, čilge dáhkádusfitnodat Frende Forsikring bargi, Einar Brekken.
