821 biilavuoddji Finnmárkkus váidon go leat gárrenvuođas vuodján.
821 biilavuoddji Finnmárkkus váidon go leat gárrenvuođas vuodján.
Juovlamánu leat olu hávkkostallamat, earret eará juovlabeavddit. Lea olu alkohola, ja olusat lihkket nuppi beaivvi, ja ain lea alkohola varas. Muhtumat vuoddjájit biillain ovdal go alkohola lea guođđán rupmaša.
Goalmmádin
2013-2016 áigodagas váidojedje 821 biilavuoddji go ledje gárrenvuođas vuodján biillain. 722 dain ledje dievdoolbmot, ja 99 nissonolbmot.
Dat dagaha 1,08 proseantta olles álbmogis, ja go geahččá olmmošlogu ektui, de lea Finnmárku goalmmádin bajimusas statistihkas olles riikkas.
Oslos lea fas unnimus, 0,48 proseantta álbmogis. Dan dieđiha MA-rusfri trafikk preassadieđáhusas.
– Eastadit
– Lea váivi go finnmárkulaččat leat nu badjin listtus, leat beare olu gárren-vuoddjit. Alkohola ja biilavuodjin ii leat buorre kombinašuvdna, ja mii eat vuollán ovdal go ii leat šat okta ge gii gárrenvuođas vuodjá. Eanet dárkkisteamit, alkohola-lássa biillain, ja guoddokampánjjat livčče sáhttán eastadit gárren-vuodjima, lohká Elisabeth Fjellvang Kristoffersen. Son lea MA-rusfri trafikk generálačálli, mii lea organisašuvdna mii bargá gárrenvuodjima eastademiin.
Dievddut eanetlogus
Eanaš sii geat válddahallet gárrenvuođas vuodjimis leat dievddut geat vuollel 50 jagi boarrásat. Leat logi geardde eambbo dievddut geat vudjet gárrenvuođas go nissonolbmot.
Geaidnopolitiijaid logut čájehit ahte dan 821 biilavuoddjis ledje gaskal 16- ja 25-jahkásaš 224 dievddut. 357 ledje gaskal 26- ja 50-jahkásaš dievddut.
40 nissonolbmo gaskal 16- ja 25-jahkásaš, ja 44 nissonolbmo gaskal 26- ja 50-jahkásaš.
Dagahit jápmimiid
– Mii eat hirpmahuva daid loguid dihte. Mii diehtit ahte dievddut, erenoamážit nuorat geardi, dávjá jálostaddet eai ge leat liikká ovddasvástideaddjit go nissonolbmot. Gárrenvuodjimat leat ain stuorámus sivvan manne olbmot jápmet dahje bahuid roasmmehuvvet johtolagas. Mii háliidivččiimet ahte olbmot oktii barget vai dat ii dáhpáhuva dál juovlabeavdeáiggis, lohká Kristoffersen.
Ávžžuha čoavdagiid váldit eret
Preassadieđáhusas celket ahte lea oahpes ášši ahte olbmot vuoddjájit ovdal go berreše, beaivvi maŋŋel feastta. Kristoffersen ávžžuha olbmuid dohppestit dáid áššiid, jus oidnet ahte mielbargit, oahppásat dahje olbmát orrot beare árrat vuoddjáme.
– Váldde čoavdaga sis eret, dahje dieđit politiijaide jus orru dárbu! Dan dagat sin ovddas, ja earáid ovddas maid, cealká son.
Ádjána čielgat
Kristoffersen čujuha Álbmotdearvvašvuođa rávvagiidda. Alkohola rupmašis njiedjá sullii 0,12 ja 0,18 promillain diimmus, sihke dievdduin ja nissonolbmuin. Jus lea garra idja leamaš, de sáhttá leamaš promilla 1,5. De ferte vuordit unnimusat 13 diimmu ovdal go biillain vuoddjá.
– Vaikke iežat mielas orut čielgan, de fertet vuordit buori áiggi ovdal go vuoddját maŋŋel feastta. Leat oalle stuora erohusat olbmos olbmui man guhká ádjána čielgat. Muitte ahte jus leat váibbas dahje šliettas, de maid čuohcá vuodjimii, lohká generálačálli.
Norggas ii leat lohpi vuodjit biillain jus lea eambbo alkohola varas go 0,2 promilla. Juohke jagi váidojit birrasii 10 000 norgalačča go leat gárrenvuođas vuodján.
