Son lea behtohallan go Norgga álbmotmusea vuovdalit vávváid main leat goanstagávttit ja dainnalágiin boastut ovdanbuktá sámi kultuvrra.
Son lea behtohallan go Norgga álbmotmusea vuovdalit vávváid main leat goanstagávttit ja dainnalágiin boastut ovdanbuktá sámi kultuvrra.
– Mun ledjen museas oaidnán ollu eará čáppa sámi dujiid, nu movt giehtabáttiid ja silbbaid, ja go oidnen daid vávváid main máhkaš ledje sámi gávttit, de gal sakka behtohallen. Oidnen ovttatmanos ahte eai lean sámi gávttit ja báhpáris mii dain lei gitta lei juogalágan duiskka namma, nu ahte árvideamis bohtet doppe, lohká Ann Kristine Balto.
Kárášjohkalaš Ann Kristine Balto healkkehii go oinnii movt sámi kultuvra boastut ovdanbuktojuvvo Norgga álbmotmuseas, mii lea oaivegávpogis Oslos.
Balto, gii bargá oahpaheaddjin Oslos, lei árabut dán vahkkus finadeame iežas skuvlaluohkáin museas, go fuomášii museagávppis vuovdemassi vávváid main ledje gáktelágan gárvvut badjelis.
Goanstagávttit
Balto ii loga eahpádussange ahte dát vávvát galge sulastahttet sápmelaččaid, ja oaivvilda dat ovdanbuktojuvvot sámi buktagiin.
– Dat ledje bálddalagaid bunádabivttas vávváiguin, ja dain lei hápmi dego sámi gárvvuin. Dain lei holbi, silkki ja soljjut. Mun lean nu eddon go Norgga álbmotmuseas, gos fitnet vaikke man ollu turisttat jahkásaččat, eai dutkka veaháš dárkileabbo movt sámiid gáktevierut leat ja geat gorrot daid, lohká son.
Doivot leat albma
Norgga Álbmotmusea olggobealde deaivvadiige Balto Japánalaš turisttaiguin, geaidda son oahpahii njoarostit.
– Dat seamma turisttat mannet de sisa ja oidnet daid vávváid dainna doaivvuin ahte dat leat albma sámi buktagat. Sii eai soaitte šaddat fitnat davvin Sámis, ja nu doivot ahte dát vávvát ovddastit albma sámi kultuvrra, lohká son.
Áigot iskat
Norgga Álbmotmusea prográmma- ja gulahallanráđđeaddi Jon Ilseng ii loga diehtit vástidit áššis maidege go Ávvir váldá oktavuođa, muhto áigu iskat ášši.
Suoládeapmi
Pia Nuorgam, guhte lea čállime nákkosgirjji movt sáhttá juridihkalaččat suodjalit álgoálbmogiid kulturárbbi, lohká justa dat kopieren dahje plagieren lea suoládeapmi sámi kultuvrras.
– Eará álgoálbmogiin, nu movt Alaskas, de leat dál doppe 80 proseantta duodjebuktagat mat doppe vuvdojuvvot boahtán olgoriikas. Sámis sáhttá maiddái seamma dilli čuožžilit jus sámi kultuvra ii suodjaluvvo moktege. Mii leat juo oaidnán movt Davviriikkaid stáhtat ovddidit turisma, ja go turisttat lassánit, de dagaha olggobealde olbmuide álkibun suoládit sámi kultuvrra, lohká Nuorgam.
