-Almmuhus-
OAIVILATEaláhus­šiehtadusat Sámis

Ealáhus­šiehtadusat Sámis

-

-

– Okta ealáhus lea dego vajálduvvon ja dat lea dat árbevirolaš meahcásteapmi ja ávkkástallan. Dan ealáhussii galggašii maiddái šiehtadus ja juolluduvvot ruhta vai dat ealáhus maid oažžu vejolašvuođa ovdánit ja šaddat gánnáhahttibun, oaivvilda  Davveguovllu válgabiirre Árjja nubbeevttohus, Juhán Mihkkal Lojji.

Sápmi lea viiddis ja mii sápmelaččat ássat iešguđetguovlluin ja mii háhkat birgejumi iešguđet ládje. Dálá sámi vuođđoealáhusat leat dovdosepmosat,muhto Sámis leat ealáhusat/birgenvuogit meaddel daid dovddus ealáhusaid. Rievssatbivdu, guollebivdu ja lubmen leat álot leamaš vuogit mot olbmot leat háhkan birgejumi ja dinen ruđa maid. Ovddeš áiggiid lei omd Bossugohpemárkan dehálaš gávpebáiki gos olbmot deaivvadedje ja gávppašedje, sihke boazo- ja dálusápmelaččat.

Áiggiid čada leat ealáhusat rievdan ja ovdánan ja šiehtadusat leat dahkkon vai ealáhusain lea ain vejolašvuohta ovdánit ja sihkkarastit dietnasa ja birgejumi. Okta ovdamearka lea duodji. Duodjeealáhusas lea šiehtadus Sámedikkiin mii galgá «ovddidit duoji ealáhussan iežas buvttadan gálvvuid buoret gánnáhemiin ja stuorát jođuin. Šiehtadus galgá maiddái buoridit ovttaskas buvttadeddjiid dietnasa.» Dasa lea jagi 2021 juolluduvvon 7,35 milj. ruvnno. Lea buorre ja dehálaš ahte sámi duodji oažžu doarjaga vai buorebut gánnáha ja buktá dietnasa.

Muhto okta ealáhus lea dego vajálduvvon ja dat lea dat árbevirolaš meahcásteapmi ja ávkkástallan. Dan ealáhussii galggašii maiddái šiehtadus ja juolluduvvot ruhta vai dat ealáhus maid oažžu vejolašvuođa ovdánit ja šaddat eanet gánnáhahttin. Guollebivdu, murjen ja rievvsatbivdu ovdamearkka dihte . Nu go namuhuvvon, de leat diet ovdamearkkat álot leamaš dehálaš oasit sámi buohtalasealáhusain ja birgenvugiin.

… ja juolluduvvot ruhta vai dat ealáhus maid oažžu vejolašvuođa ovdánit ja šaddat eanet gánnáhahttin.


Árja háliida ahte meahcassteapmái maid boahtá šiehtadus mii addá vejolašvuođa ovddidit ealáhusa ja sihkkarastit jođu ealáhusa iežas buvttadan gálvui. Dálá márkaniin lea šaddan eanet ja eanet beroštupmi lagasbuvttaduvvon biepmuide ja dat rahpá olu ođđa vejolašvuođaid.

Jus geahčesta Suoma beallái, de gávnnat ovdamearkka dihte Anáris gávppiin Anárjávrri guliid. Árja háliida ahte nie galgá min guovlluin maid. Dálá servvodagas lea nu ahte olu olbmuin ii leat vejolašvuohta ieš ovdamearkka dihte bivdit guliid ja murjet, muhto olbmuin lea goitge hállu návddašit min luonddu riggodagaid. Ja min servvodagas leat olbmot geat meahcástit, bivdet ja murjejit ja háliidivčče bargat dakkár buohtalasealáhusáin, muhto eai sáhte go ii leat gánnáhahtti. Dan dili háliida Árja rievdadit ja mii áigut bargat dan ovddas ja ásahit meahcástanealáhusšiehtadusa. Mii háliidit ahte galgá vejolaš beassat oastit lagasguovllu guliid ja murjjiid gávppis. Dat buktá bargosajiid olbmuide ja seammás vel dikšu nu go guollejávrriid mat billahuvvet go ii bivdojuvvo šat nu go ovddeš áiggiid.

Dakkár šiehtadusa bokte sáhttá addot doarjja investeremiidda, ovddidandoaibmabijuide, gelbbolašvuhtii, márkanheiveheapmái mearkagálvvuide, konsuleantaveahkkái, álggahandoarjagiidda, prošeavttaide ja DBS-doaibmabijuide nu go ovdamearkka dihte duodješiehtadusas lea.

Mis leat dat luondduriggodagat ja mis leat olbmot geat háliidivčče ovddidit meahcástanealáhusa. Dál lea áigi boahtán ahte Sámediggi doarju ruđalaččát sin maid.

Juhán Mihkkal Lojji. Preassagovva.
Juhán Mihkkal Lojji. Preassagovva.

Juhán Mihkkal Lojji 

Árjja nubbeevttohus Davveguovllu válgabiirres 

-Almmuhus-