Nu lohká siidaovdaolmmoš gean siida lea ožžon badjel guokte miljovnna buhtadusa stádas Dálkkádat- ja birasdepartemeantta bokte, go lea ásahuvvon álbmotmeahcci sin geasseorohahkii.
Nu lohká siidaovdaolmmoš gean siida lea ožžon badjel guokte miljovnna buhtadusa stádas Dálkkádat- ja birasdepartemeantta bokte, go lea ásahuvvon álbmotmeahcci sin geasseorohahkii.
Mannan vahku bođii Sis-Finnmárkku diggegottis mearrádus árvvoštallandikkis mii lei geassemánus, go diggi galggai mearridit buhtadusmeari orohagaide, maŋŋel go Rávttošvuomi álbmotmeahcci ja Rávttošvuomi eanadatsuodjalanguovlu ásahuvvui.
Rávttošvuomi álbmotmeahcci ásahuvvui 1970:s, ja lei dalle 97 km2 viiddu. 2002:s viiddiduvvui álbmotmeahcci, ja lea dál 746,9 km2 viiddu.
Guokte orohaga ledje stevdnen stáhta ja Diggegoddi lea mearridan ahte stáda galgá máksit Láhtin siidii 2,12 miljovnna ja Njeaiddán siidii 780 000 ruvnno.
Buorre oažžut áddejumi
Láhtin siiddas, mii gullá orohat 16, Kárášjoga oarjjabeallai, lea olles geasseorohat siskkobeale álbmotmeahci.
Láhtina ovdaolmmoš Anna Ravna Gaup muitala ahte obbalaččat lea buorre go ožžot buhtadusa ja áddejumi sin dilis.
– Iešalddis lea buorre go mii leat ožžon diggegottis áddejumi ja go leat oaidnán ahte álbmotmeahcci, dan njuolggadusaiguin, heađušta min boazodoalu.
– Ii leat doarvái
Láhtin oažžu buhtadussan 1,12 miljovnna boraspirebuhtadussan ja guođohanliigebargun, ja miljovnna boahtteáigásaš liigegoluide guođoheami ektui.
Buhtadussupmi birra, oktiibuot 2,12 miljovnna ruvnno, lohká Gaup leat buorren álgun.
– Jus lea nu ahte dát buhtadus lea dakkár mii okte mákso, de dat ii leat doarvái. Eai ruhtasupmiiguin noga boraspiret, lohká son.
Hearrádilli boraspiriide
Gaup čilge ahte álbmotmeahci njuolggadusaid mielde ii leat sis lohpi vuodjit eará sajis go merkejuvvon máđiid mielde, ja muđui go leat čohkkeme ealu.
Muđui geasseorohagas eai beasa vuodjit ealu.
Gaup lohká dat váikkuha sin boraspirevahágiid duođašteapmái.
– Mis ii leat vejolašvuohta vuodjit ja ohcat ráppiid, ja nu movt dálá boraspirevahágiid njuolggadusat leat, de mákso dat duođaštuvvon ráppiid ektui. Go ii leat lohpi vuodjit geasseorohagas, de dagaha dat ahte boradpiriide lea «eldorado» doppe. Go dálá boazodoallu dárbbaha mohtorfievrruid, de dagaha dat ahte min geasseorohagas, gos ii leat lohpi, lea boraspiriide hearrádilli. Doppe besset ráfis goddit, ja maiddái muosehuhttit bohccuid, lohká son.
(Ášši joatká gova vuolábealde)
Vuorkágovva
Lágat vuostálaga
Láhtin siiddas ii leat vel leamaš stivračoahkkin dán diggegotti mearrádusa birra, ja Gaup ii loga vel danne diehtit guoddalit go mearrádusa.
– Mun persovnnalaččat gal oaivvildan ahte jus galgat sáhttit joatkit boazodoaluin, de galget unnidit boraspirelogu guovllus. Gaup lohká lea váttis bargat boazodoaluin go álbmotmeahci njuolggadusat ja boazodoalloláhka leat vuostálagaid. Boazodoalloláhka gáibida guođahangeatnegasvuođa, ja álbmotmeahci njuolggadusat fas gildet doppe vuodjimis, ja dat juo iešalddis muitala ahte ii leat álki doaimmahit beaivválaš boazodoalu, lohká son.
Eai jáhkkán nu ollu váikkuhit
Láhtin siida ii ohcan buhtadusa ovdal go 2012:s, logi jagi maŋŋel go álbmotmeahcci viiddiduvvui.
Gaup lohká sii leat atnán áiggi geahčadit movt váikkuha sidjiide álbmotmeahci viiddideapmi.
– Eat jáhkkán dat galggai nu ollu hehttet min, ja leimmet galgat áigá juo gáibidit buhtadusa, go lea 1970 rájes juo leamaš álbmotmeahcci min geasseorohagas, lohká son.
Njeaiddán siida, mii maid gullá orohat 16, Kárášjoga Oarjjabeallái, lea ožžon buhtadusa.
Sis lea geasseorohat nuorttageahčen álbmotmeahci, ja sii ožžot 280 000 ruvnno buhtadussan lassi áidegoluid ovddas, ja 500 000 ruvnno boahttevaš áidedivodangoluid ovddas.
Áššegoluid máksit
Sis-Finnmárkku Diggegoddi cealká mearrádusas ahte stáda, Birasdepartemeantta bokte, máksá áššegoluid, 201 904 ruvnno, dan guovtti siidii.
Dikki árvvoštallanmearrádusa sáhttá guoddalit Lágamánneriektái, ja áigemearri lea mánu maŋŋel go ášši bealit leat ožžon árvvoštallandikki mearrádusa.
Ávvir ii leat ožžon ságaide ráđđehusadvokáhta Ida Thue, gii ovddastii stáda dán áššis.
