-Almmuhus-
OĐĐASATEai hálit rabiesdávdda Norgii

Eai hálit rabiesdávdda Norgii

-

-

Jus leat olgoriikii vuolgime dán geasi ja dus lea beana mielde, de muittuha Biebmobearráigeahčču boahkuhit beatnaga rabies vuostá unnimusat golbma vahkku ovdal go vuolggát.

Jus du beana ii leat boahkuhuvvon rabies vuostá, de it oaččo šat váldit dan beatnaga mielde Norgii fas. Biebmobearráigeahčču muitala ahte du beana sáhttá ožžon rabiesdávdda go leat finadan olgoriikkas.

– Jus dus lea beana mielde fas Norgii mii ii leat ožžon rabiesboahku, de leat dus golbma vejolašvuođa: bidjat beatnaga Norgga áidna dohkkehuvvon karantenii mii lea Gardermoenis Lulli-Norggas, dahje sáddet beatnaga ruovttoluotta gos bohtet beatnagiin dahje jávkadit beatnaga, čilge Biebmobearráigeahču fágaráđđeaddi Vibeke Elvenes.

 

Eai hálit rabiesdávdda Norgii

Biebmobearráigeahčču muitala ahte Norggas ii galgga leat rabies, ja háliidit doalahit dan dili. Norggas lea erenoamáš buorre elliiddearvvašvuohta.

– Váldde ovddasvástádusa ja oaččo sadjái boahku ja báhpiriid ovdal go vuolggát olgoriikii iežat elliin, ávžžuha Vibeke Elvenes.

 

Várálaš olbmuide ja elliide

Rabies lea duođalaš dávda ja ádjána guhká ovdal go dovdogoahtá ahte lea njommon, guovtti vahkkus gitta jahkái. Dávda sáhttá leat olbmuin ja elliin guhká ovdal go oidnogohtet sivat. Du beatnagii sáhttá njoammut dávda jus leat luomus Eurohpás, erenoamážit dain guovlluin gos rabies gávdno (Nuorta-Eurohpá).

Sáhttá mannat guhkes áigi ovdal go oidnogoahtá ahte beana lea buohcci. Beana sáhttá njoamuhit olbmuide ja eará elliide ovdal go buohccá.

Rabiesvirus lea elliid čolggas main lea dávda, ja sáhttá njoammut olbmuide jus gáskkesta dahje jus olbmos leat hávit liikkis. Virus manná nearvvaide rupmašis. Beana šaddá hirbmat boranis beanan ja ástan maid šaddá.

Olbmot ožžot febera, oaivebákčasa ja dovdet ahte eai leat dearvašat. Dávda dagaha viidáset ráfehisvuođa, balu ja deahkkegeasáhaga mii bávččaga. Olbmos, geas lea rabies, leat áiggit go lea garra láhttenvuohki ovdal go manná komai ja ástandávda šaddá.

 

Jus olmmoš dahje ealli oažžu rabiesdávdda ja vuhttojit rabiessivat, de sáhttá maid jápmit dainna dávddain.

 

Ferte elliidpássa sajis

Buot beatnagiin, bussáin ja čáhppesbuoidagiin, mat fievrreduvvojit olggos riikkas, ferte leat elliidpássa.

– Mii oaidnit dávjjibut ahte olbmot dájuhit boahkuhemiiguin ja pássain, danne lea Biebmobearráigeahčču vuđolaš iskat daid beliid. Mii iskat ahte lea juste dat ealli mii lea pássas, muitala Elvenes.

Mikročippa ealli niskkis duođašta ahte lea rievttes ealli ja rievttes pássa.

 

Ođđa pássat

Geassemánu 1. beaivvi rájes juhket ođđa pássaid elliide mat dárbbašit pássaid. Dat ođđa pássat lea sihkkareappot go boaresmállet pássat, go das leat ođđa bealit maid ii leat seamma álki dájuhit. Boares pássat dohkkehuvvojit ain.

 

-Almmuhus-