– Davviriikkalaš parlamentarihkkáriid guottut sápmelaččaid vuostá hirpmástuhttet

Nybakk, guhte lei Davviriikkaid Ráđi presideanta 2013:s ja dál jođiha Stuorradikke delegašuvnna Davviriikkaid Ráđis, muitala iežas hirpmástuvvan guottuid geažil maid earret eará Ruoŧa ja Suoma parlamentarihkkárat čájehit ráđis.

– Sis ii soaitte álot áddejupmi das ahte hállat eamiálbmogiid birra, lohká Stuorradikki 1. várrepresideanta Marit Nybakk, guottuid birra maid lea vásihan.

Odne go Nybakk, galledii NRK Sámi ja Sámedikki, lei sáhka Stuorradikki oktavuođas Sámedikkiin ja das mo sii barget

sámeáššiiguin.

Norga lea ratifiseren ILO 169 soahpamuša, dan ii leat Ruoŧŧa ja Suopma dahkan, mii muitala ahte lea iešguđet lágan sámepolitihkka dáid riikkain.

Nybakk ii muital juste makkár guottuid lea vásihan muhto čilge:

– Mii dovdat Norgga bealde ahte mis lea olu buoret oktavuohta Sámedikkiin dáppe, go Suoma ja Ruoŧa parlameanttain leat sin Sámedikkiiguin. Leat diehttelasat iešguđet ge lágan politihkkárat doppe ge, muhto sii eai leat ratifiseren konvenšuvnna ja lea váttis digaštallat ovdamearkka dihtii viiddidit Sámi Parlamentáralaš Ráđi (SPR) observatevrarolla Davviriikkaid Ráđis, go mis eai leat áibbas seammalágan jurdagat dan birra.

Viđa geardde jienastan

Maŋimuš jahkebeali leat Davviriikkaid Ráđis digaštallan viiddidit SPR observatevrarolla. Dán alde leat jienastan viđa geardde ja boađus lea leamaš ahte dát ii dahkko vuos. Dáin digaštallamiin dattege leat leamaš maiddái buorit bealit, oaivvilda Nybakk.

– Jáhkán ahte erenoamážit dat maŋimuš digaštallamat vássán jahkebealis, leat addán politihkkáriidda eanet áddejumi. Go debáhtta lea leamaš oalle garas, dalle bohtet ovdan guottut ja olmmoš beassá čalmmustahttit ášši eará láhkai.

– Sáhka diehtemeahttunvuođas

Nybakk jáhkká leat máŋga siva dasa go guottut čuožžilit.

– Vuosttažettiin de jáhkán dás leat sáhka diehtemeahttunvuođas ja erenoamážit Suoma bealde lea leamaš earálágan politihkka suomabeale Sámedikki dáfus go mis dáppe, ja nu šaddá guhkit gaska. Soaitá maid dat go Suomas leat unnit sápmelaččat go Norggas.

– Mo dat orro ovdáneamen dat observatevrarolla viiddideapmi?

– Dál lea SPR:s riekti doallat sáhkavuoruid sešuvnnain, ja dálá njuolggadusaid mielde lea vejolaš viiddidit sin observatevrarolla. Ovdamearkka dihtii addit sidjiide sáhkavuorrovuoigatvuođaid buot ráđi lávdegottiin dakkár áššiin mat gusket sápmelaččaide. Muhto eat leat ovttaoaivilis. Mun jáhkán ahte dán fertet sivvadit oččodit ja dál leat veaháš ovdánan dáinna áššiin.

Sámedikki dievasčoahkkinjođiheaddji Jørn Are Gaski vuostáiválddii Nybakka Sámedikkis odne.

Gaski jáhkká leat dehálažžan ahte Sámedikkit geahččalit čalmmustahttit dili maiddái eará riikkaide vai oččoše sajádaga Davviriikkaid Ráđi.

– Mun jáhkán mii fertet oažžut veahki eará riikkain, áinnas bovdet eará riikkaid parlamentarihkkáriid deike ja čilget sidjiide áššiid. Mii fertet eará riikkaid oažžut maid gažadit manne sápmelaččat eai leat ožžon sajádaga Davviriikkaid Ráđis, dadjá Gaski.

Nybakk buori muddui doarju Gaski dás, muhto deattuha:

– Ruoŧa ja Suoma bokte dat goittot ferte čoavdit ášši.