Rovdata lea kárten gonagasgoaskimiid miehtá Norgga, ja dat čájehit eatnašiid leat Davvi-Norggas.
– Mii árvvoštallat leat 963 leamaš goaskinpára mat leat bessen 2010 ja 2014 jagiid áigge, ja stuorámus oassi nális ellet golmma davimus fylkkas, dadjá Espen Lie Dahl guhte lea dutki Norgga luonddudutkan instituhtas (NINA). Son lea ovttasráđiid eará dutkiiguin registrerehan goaskimiid Rovdata ovddas.
Goaskinlohku njiedjan
Dieđut 2010-2014 jagiin leat geavahuvvon rehkenastit man olu gonagasgoaskinpára Norggas leat. Rovdata lea kárten 1260 gonagasgoaskinterritoria miehtá riikka, ja árvvoštallet 963 territorias leamaš okta dahje eanet gonagasgoaskin pára unnimusat oktii maŋimuš viđa jagis. Logut leat almmuhuvvon Rovdata ođđa raporttas.
Dát logut leat vuollelis go logut maid almmuhedje 2008:s, dalle lohke leat gaskkal 1176 ja 1454 goaskinpára.
– Vaikke dálá logut leat vuollelis de dat ii dárbbaš mearkkašit ahte goaskimat leat nohkan ovddit lohkamiid rájes. Sivva gal baicce dáidá leat ggo dál geavahat áibbas eará vugiid kártemis, čilge Dahl preassadieđáhusas.
Go dutkanvuohki lea rievdan de eai sáhte dutkit dadjat mo nállelohku lea rievdan 2000-logu álggu rájes.
«Vilges» guovllut
Nállelogu rehkenastimis geavahuvvo modealla mii vuhtii váldá ahte territoriain gos eai leamaš goaskimat guossis liikká sáhttet leat goaskinpárat. Dahl deattuha ahte sin estimáhta lea vuođđuduvvon birashálddahusa diehtobása dieđuiguin.
– Mii eat leat árvvoštallan makkár dilis nálli lea nu gohčoduvvon «vilges» guovlluin, gos dieđuid mielde eai galgga leat gonagasgoaskimat. Dát guovllut sáhttet orrut gurrosat máŋga siva geažil, soaitá váilevaš kárten, váilevaš diehtovuođđu Rovbases dahje doppe eai oba soaitte ge goaskimat, čilge son.
Eahpesihkkaris logut
Go «vilges» guovlluin ja muhtin eará guovlluin eai leat dieđuid mielde leamaš goaskimat maŋimuš jagiid, de dat mielddisbuktá ahte sihke fylkkadásiid ja našunála goaskinnállelogut leat eahpesihkkarat.
– Sivvan dasa lea go diehtohivvodat rievddada fylkkas fylkii. Muhtin fylkkain nu mo Opplánddas ja Davvi-Trøndelagas leat ges olu dieđut dien áigodagas, nu leat dát dieđut oalle sihkkarat ges. Muhtin fylkkain leat unnán dieđut maŋimuš viđa jagis ja nu lea veahá eahpesihkkar man bures lea kártejuvvon, dadjá Dahl.
Dain fylkkain gos leat gonagasgoaskimat, dagahit «vilges» guovllut birrasiid 30 proseantta areálas. Garrasat kárten dáid guovlluin buvttáše sihkkarat dieđuid. Danne ávžžuha Rovdata dáid guovlluid dárkileappot guorahallat. Birashálddahussii livčče erenoamáš dehálaš oažžut ođđa dieđuid Tromssa, Nordlándda, Møre ja Romsdal, Sogn ja Fjordane, Telemárkku ja Buskerud fylkkain.
