Varraseamos almmolaš veršuvnnas dálkkádatsoahpamušaárvalusas leat álgoálbmotvuoigatvuođat fas oassin operašunála paragráfain.
Varraseamos almmolaš veršuvnnas dálkkádatsoahpamušaárvalusas leat álgoálbmotvuoigatvuođat fas oassin operašunála paragráfain.
Dál iđitdiimmuin lea COP21 ođasmahttán dálkkádatšiehtadusárvalusa, ja das leat álgoálbmotvuoigatvuođat fas oassin operašunála paragráfain.
Dát paragráfat leat deháleamos oassi šiehtadusas go dat čatnet daid iešguđet riikkaid.
– Šiehtadus dattetge rievddada goasii diimmus diibmui, ja nu sáhttet ge dát oasit fas gahččat eret šiehtadusas, muitala Sámeráđi presideanta Áile Javo, guhte lea Parisas čuovvumin COP21 dálkkádatkonferánssa.
Sámeráđđi ii beasa mielde buot čoahkkimiidda, ja nu šaddet ge sii gullat ságaid ja daid dárkkistit dađistaga. Dál goittot lea čielggas ahte álgoálbmotvuoigatvuođat namuhuvvojit dálkkádatšiehtadusárvalusas fas.
Dás oainnát gova dálkkádatšiehtadusa artihkkal 2.2:s.
Ođđa árvalusas čállo ahte šiehtadus galgá vuhtii váldit, suodjalit, ovdánahttit ja ollašuhttit buohkaid olmmošvuoigatvuođaid, maiddái álgoálbmogiid.
– Jus dán oažžut mielde, de galgat leat duhtavaččat, vaikke livččii buoremus jus álgoálbmotvuoigatvuođat livčče sierra namuhuvvon, lohká Áile Javo.
Vuosttaldit s-bustáva
Dattetge leat muhtin riikkat mat vuosttaldit ahte šiehtadusas gohčodit álgoálbmogiid «Indigenous peoples», mii lea riikkaidgaskasaččat dohkkehuvvon doaba álgoálbmogiid birra ja mii dárkkuha ahte álgoálbmogat lea álbmot.
Dat riikkat háliidit sihkkut eret dan maŋimuš s-bustáva. Nu šattašii sáhka eamiolbmuid birra iige eamiálbmogiid.
– Álgoálbmogat leat dasa vástidan ahte jus sihkkot eret s-bustáva, de lávket máŋga lávkki maŋos, ja de lea buoret jus min eai oba namut ge šiehtadusas, muitala Javo.
Sámeráđi presideanta muitala Mexico dál leat álgoálbmogiid buoremus verdden.
– Mexico ambassadevra Luis Alfonso de Alba bođii álgoálbmogiidjoavkku iđitčoahkkimii gos dáhkidii áigut čuollat min beali, ii ge lohkan eisege sáhttit dohkkehit ahte s-bustávva sihkostuvvo eret.
Norga ain vuosttalda
Javo dattetge muitala Norgga ain vuosttaldit ahte álgoálbmogat namuhuvvojit šiehtadusas, eai ge dušše álgosánis.
– Sii lohket šiehtadallamiin juoidá ja olggos guvlui fas eará. Ikte logai Norgga šiehtadallanjođiheaddji TV:s ahte Norga áigu čuollat álgoálbmotvuoigatvuođaid beali, lohkka uvssaide duohken lohká ges eará, dadjá son.
Norgga láhttemiidda Dálkkádatkonferánssas leat maid álgoálbmogat garrasit reageren, muitala Javo.
Norga lea ruhtadan álgoálbmogiid mátkki Parisii, sii ruhtadit maid Arvevuovdefoandda mii guoská álgoálbmogiidda ja vuossárgga áigu Norgga dálkkádat- ja birasministtar Tine Sundtoft juohkit álgoálbmotbálkkašumi, mii lea máŋga miljovdnasaš bálkkašupmi.
– Nu oaivvildit muhtin álgoálbmogat ahte Norga orru dáinna lágiin viggamin oastalit buhtes oamedovddu ja buori beaggima, čilge Áile Javo.
