Odne čagalduhttá veahá eanebuš badjel 2 000 bivdičovjjiin Finnmárkkus. Kárášjohkalažžii Asbjørn Guttormii lea ealgavuorbádeapmi bassebeaivi. Dál lea son gearggus 35. geardde searvat ealgabivdui.
Odne čagalduhttá veahá eanebuš badjel 2 000 bivdičovjjiin Finnmárkkus. Kárášjohkalažžii Asbjørn Guttormii lea ealgavuorbádeapmi bassebeaivi. Dál lea son gearggus 35. geardde searvat ealgabivdui.
– Mun láven gohčodit dán juovlaruohtta. Olmmoš han lea gealdagasas gullat beassá go bivdui vai ii, lohká áŋgiris ealgabivdi vuorbádaneahkeda birra.
Gaskavahko eahkeda devdet ealgabivdit klubbavisttiid ja eará deaivvadanbáikkiid. Eahkeda mielde almmuhuvvo ealgavuorbádeapmi.
59-jahkásaš lei vuosttaš geardde ealgabivddus 1981:s ja das rájes lea bivdán ealggaid juohke čavčča, earret go ovtta jagi. Nu sáhttá ge dán jagi šaddat su 35. ealgabivdojahki.
– Mun lean soames ealgga báhčán. Dat leat borramuššan, dállodollui. Ja de lea dearvvašvuođa dihte, beassat olggos vuolgit vázzit.
– Ja don searvvat vuorbádeapmái?
– Oh, jo, lohká son.
289 ožžot fálaldaga
FeFo oaččui 385 ohcamuša badjel 2 000 ohccis. 289 dáid bivdojoavkkuin ožžot bivdolobi. Ovdal lávejedje giehtafámuin vuorbádit, muhto dán jagi dát vuosttaš geardde ollásit dahkko digitálalaččat.
Dat mearkkaša ahte bivdojoavkkut leat ohcan neahta bokte, ja mášiidna dat vuorbáda.
Olu sáhttá mannat boastut go sirdá dákkár bargguid digitálalávdái, muhto dán jagi leat buorit vásáhusat, čállá Finnmárkkuopmodat FeFo preassadieđáhusastis.
Dáhttot gullat oaiviliid
– Mis lea ođđa vuogádat, ja leat unnán olbmot dieđihan ahte eai leat máhttán dáinna. Mii oaidnit ahte leat sullii seamma olu bivdojoavkkut go diibmá, ii ge oro mihkkege čájeheamen ahte olbmot livčče vuollánan, lohká meahcástanossodaga jođiheaddji Einar Asbjørnsen.
Son sávvá geavaheddjiiguin gullat mo sáhttet buoridit vuogádaga. Maŋŋil vuorbádeami galgá čoavddus evaluerejuvvot. Dássážii ii leat mihkkege mii čájeha ahte vuorbádeapmi ii leat mannan nu mo galgá.
100 tonna biergu
Ealgabivdu lea stuorra biebmoresursa Finnmárkkus. Daid vahkkuid go bivdit leat bivddus, de vižžet birrasiid 100 tonna bierggu. Fylkka ealgganálli lea áiggiid mielde laskan, ja maŋimuš jagiid lea leamaš oalle dássedis lohku.
Go vuorbádeapmi almmuhuvvo báikkálaš ealgaservviin miehtá Finnmárkku, de leat jáhkkimis gaskkal 1 000 ja 1 200 bivdi čoagganan daid iešguđet báikkiide.
FeFo almmuha ollislaš listtu iežaset ruovttusiiddus odne gaskavahko diibmu 22.00.
Guokte vahkku
Asbjørn Guttorm gal sávvá iežas miela mielde mannat servodatviesus Kárášjogas odne. Juohke jagi lea son bivdán lulábealde márkana, ja son lea joavkojođiheaddji.
– Mii leat ustitjoavku, ja mus leat guossit maiddái. Mun rehkenasttán šaddat guokte vahkku leat ealgabivdoguovllus jus oažžut fálaldaga, unnimusat, lohká Guttorm.
– Olusiida lea dát jagi alimus dáhpáhus. Lea dakkár doaibma mii ii bistte guhká, ja mii sáhttá leat oalle inteansa dan botta go bistá, lohká Einar Asbjørnsen ealgabivddu birra.
Hálbbit bivdu
Finnmárkkuopmodagas lea hálbbit bivdit go eará sajiin riikkas. Statskoga gaskamearálaš haddi lea 65 ruvnno kilos, FeFo haddi ges lea dušše 40 ruvnno gaskamearálaččat.
– Dain geat eai oaččo bivdofálaldaga, lea stuorra vejolašvuohta beassat earáid mielde bivdui. Mii leat ráhkadan liberála ortnegiid, maid mielde lea álki searvat eará joavkkuid mielde ealgabivdui. Mii ávžžuhat bivdojoavkkuid geaidda juhkko bivdoguovlu, leat arvasat kránnjáiguin, nu ahte nu olusat go vejolaš, besset searvat jagi alimus dáhpáhussii, dadjá Einar Asbjørnsen.
